Ռեզյումե. Ի՞նչ, Ինչո՞ւ և Ինչպե՞ս
Գոյություն ունի ինքնակենսագրականի 2 ձև՝ առաջինը կոչվում է լատիներեն Curriculum Vitae (CV), և երկրորդը, դրա կարճ տարբերակը, որը շատ տարածված է՝ ռեզյումե /resume/:
Ինքնակենսագրականը չափազանց կարևոր և հզոր գործիք է, որովհետև բացի նրանից, որ գործատուն ստանում է դիմորդի մասին բուն ինֆորմացիա, կարող է նաև որոշակի կարծիք կազմել տվյալ անձնավորության մասին։ Երբեմն ինքնակենսագրականի ոչ պատշաճ կազմված լինելու պատճառը բացասաբար է ազդում որակյալ դիմորդի վարկանիշի վրա, թույլ չտալով վերջինիս մասնակցել ընտրության հետագա փուլերում։ Այն կարող է նաև որոշակի կանխակալ կարծիք կամ վերաբերմունք ձևավորել գործատուի մոտ:
Ստորև ներկայացնում եմ ամենահաճախ հանդիպող բացթողումները կամ սխալները:
Ծավալը
Այստեղ ամենակարևոր կանոնը՝ հնարավորինս հակիրճ: Աշխատանքի համար դիմորդների թիվը գրեթե միշտ մեծ է, իսկ գործատուները չունեն մեծ ցանկություն և ժամանակ ուսումնասիրելու ծավալուն ինքնակենսագրականները: Իհարկե, էջերի որևէ ընդունված սահմանափակում չկա, սակայն խորհուրդ է տրվում կազմել ռեզյումեն համառոտ՝ մինչև 3 էջ առավելագույնը:
Կրթությունը
Պարտադիր նշեք ավարտելու տարեթիվը, ստացած դիպլոմը, ինչպես նաև կոչումը կամ աստիճանը /մագիստրոս, բակալավր, մասնագետ և այլն/: Եթե ունեք նախնական, միջին կամ բարձրագույն մասնագիտական կրթություն, ապա հանրակրթական դպրոցի մասին հարկ չկա նշելու, եթե իհարկե խոսքը մասնագիտացված դպրոցների մասին չէ՝ օրինակ «Ա.Շահինյանի անվան ֆիզիկամաթեմատիկական հատուկ դպրոց» և այլն: Հաճախ հանդիպող սխալներից է նաև, երբ կրթությունն ու տարբեր դասընթացներին մասնակցությունը նշվում են ռեզյումեի նույն հատվածում:
Աշխատանքային փորձը
Ռեզյումեներում հաճախ կարելի է տեսնել պարտականությունների և պարտավորությունների մասին երկարաշունչ և մանրամասն նկարագրություն: Արդյո՞ք դա ճիշտ է:
Ընդհանրապես, ՄՌ հարցերով մասնագետները խորհուրդ են տալիս կենտրոնանալ ոչ թե պարտականությունները մանրամասն թվարկելու վրա, այլ նշել կատարած գործողությունների շնորհիվ ստացված արդյունքները՝ օրինակ «ապահովել եմ 10-ից ավելի գործընկերային հարաբերությունների համար անհրաժեշտ իրավական փաստաթղթերի ձևակերպումները» կամ «նախաձեռնել և իրականցրել եմ 10 ամիս տևողությամբ կամավորական ծրագիր, որի արդյունքում մաքրվել է X գետի ողջ երկայնքը»:
Եթե այնուամենայնիվ դժվարանում եք որոշել, թե որն է եղել վերջնական արդյունքը կամ արդյունքները, և ինչը որպես այդ արդյունքին հասնելու կարևոր քայլ կամ բաղադրիչ, ապա ավելի ճիշտ կլինի խմբավորել պարտականություններն ըստ իրենց տեսակի: Օրինակ, եթե Ձեր աշխատանքի շրջանակներում դուք պատասխանել եք պատվիրատուների հեռախոսազանգերին, տեղեկատվություն և խորհրդատվություն տրամադրել հաճախորդներին, իրականացրել եք վաճառք և այդ ամենի մասին պարբերաբար տեղեկացրել եք վերադասին գրավոր կամ բանավոր, ապա այդ բոլոր գործողությունները մեկ առ մեկ գրելու փոխարեն պարզապես պետք է նշել՝ «իրականցրել եմ հաճախորդների սպասարկման գործառույթներ», փակագծերի մեջ նշելով մեկ կամ երկու հիմնական պարտականություն:
Տարածված սխալ է նաև պատասխանատվությունը որպես գործառույթ նշելը, օրինակ՝ «ապահովել ծրագրի իրականացման բնականոն ընթացքը», կամ «ապահովել գրասենյակի բնականոն աշխատանքը»: Սա շատ ընդհանուր է, և պարզ չէ, թե կոնկրետ ինչ նկատի ունի դիմորդը բնականոն ընթացքի ապահովման տակ և ինչպես է ապահովել այդ բնականոն աշխատանքը:
Ի՞նչ անել, եթե աշխատանքային փորձը բացակայում է
Հաճախ են այնպիսի դեպքերը, երբ դիմորդները, հատկապես նորավարտ երիտասարդները չունեն համապատասխան աշխատանքային փորձ: Սա իհարկե բարդ հարց է: Ուստի խորհուրդ եմ տալիս ուսանելու տարիներին ձեռնամուխ լինել կամավորական աշխատանքի: Կամավորական աշխատանքի առկայությունը վկայում է Ձեր աշխատասիրության մասին, իսկ բուն զբաղմունքից դուք շատ օգուտներ կարող եք քաղել և փորձ ձեռք բերել: Իսկ ամենակարևորը՝ զգալիորեն կբարձրացնեք Ձեր վարկանիշը և կունենաք համեմատական առավելություն այլոց նկատմամբ:
Ուսուցողական ծրագրեր, վերապատրաստում /Training/
Այս հատվածում չափազանց կարևոր է նշել հետևյալը՝ դասընթացի ժամկետները, դասընթացի ճշգրիտ անվանումը, դասընթացը իրականացնող կազմակերպությունը, ինչպես նաև այն կազմակերպությունը, որի հովանու տակ տվյալ դասընթացն անց է կացվել, օրինակ միջազգային հեղինակավոր կազմակերպությունները: Պարտադիր է նշել ստացած վկայականների մասին, իսկ եթե դասընթացի արդյունքում ստացել եք համապատասխան որակավորում, ապա այն նույնպես պետք է նշել: Օրինակ, բոլոր այն դեպքերում, երբ Ձեր նախկին աշխատավայրում անցել եք հենց այդ ընկերության անձնակազմի համար անցկացված այս կամ այն դասընթացն ու վերապատրաստումը, ապա անպայման նշեք այդ կազմակերպության կամ ծրագրի անվանումը: Հաճախ կազմակերպության ներսում անցած կարճատև սեմինար-պարապմունքը մատուցվում է որպես վերապատրաստում, ուստի այդ պատճառով ցանկալի է նաև նշել ուսուցողական ծրագրի տեսակը՝ օր. սեմինար, դասընթաց, պարապմունք և այլն:
Աշխատեք չշփոթել որակները, հմտությունները, կարողությունները և որակավորումները
Դիմորդները մեծ հաճույքով նշում են իրենց անձնական որակները, օրինակ աշխատասիրությունը, նվիրվածությունը և այլն, դրանք համադրելով հմտությունների, կամ երբեմն նույնիսկ «որակավորումների» հետ:
Որպես որակավորում կարելի է նշել այնպիսի կարողություն, որը պաշտոնապես ճանաչվել է հատուկ մասնագիտական խորհրդի կամ հաստատության կողմից: Օրինակ «առաջին բուժօգնություն» տրամադրելու կարողությունը համարվում է որակավորում, եթե այն ձեռք է բերվել համապատասխան մասնագիտական դասընթացի արդյունքում, իսկ «գերազանց հաղորդակցման և միջանձնային հարաբերություններին» տիրապետելն ամենևին որակավորում չէ, այլ լավագույն դեպքում հմտություն է, որին դիմորդն իր կարծիքով տիրապետում է, սակայն այն դեռ պետք է ապացուցել: Որակավորում կարող է համարվել, օրինակ, ծրագրավորման տարբեր լեզուներին տիրապետելը:
Լուսանկարներ, նախասիրություններ և այլն անձնական տեղեկություններ
Շատերը գերադասում են զետեղել իրենց լուսանկարները՝ հավանաբար տեսողական մակարդակում իրենց մասին առավել լավ պատկերացում կազմելու համար, ինչպես նաև նշում են նախասիրությունները, օրինակ «ակվարիումային ձկների բազմացում» կամ «ժայռերի մագլցում» (հավանաբար գործատուների վրա առավել վառ տպավորություն թողնելու նպատակով): Այս ամենն, ինչպես ասում են, չի արգելվում նշել, սակայն որքանո՛վ կարող է նպատակահարմար լինել, որոշեք ինքներդ:
Խուսափել չափազանցված ինքնագնահատակններից
Իհարկե հասկանալի է, որ դիմորդն ամեն կերպ ուզում է իր լավագույն հատկանիշները նշել ռեզյումեի մեջ, քանի որ այն միակ և եզակի հնարավորություն է ընձեռում սեփական անձի մասին գործատուին տեղեկություններ հասցնելու առումով։ Վերջին տարիներին սրան գումարվել է նաև արևմուտքից ներթափանցած այն միտումը, որ պետք է ներկայանալ որպես չափազանց ինքնավստահ դիմորդ, մասնագետ և ստեղծել լավատես անձնավորության կերպար («պոզիտիվ մարդ»): Այս հարցում խորհուրդ կտայի դրսևորել որոշակի նրբանկատություն: Անկախ այն բանից, թե որքան պրոֆեսիոնալ և պահանջված մասնագետ եք Ձեզ համարում, պետք չէ բացահայտ և ուղղակի նշել դրա մասին: Կարող եք պարզապես նշել, որ ունեք այս կամ այն ոլորտում նշանակալի փորձ և փորձառություն, իսկ ստացած որակավորումը, ինչպես նաև ունեցած ձեռքբերումների մասին հիշատակումն արդեն բավարար են, որ Ձեր բարձր մասնագիտական որակների մասին ուղերձը տեղ հասնի:
Ինչ վերաբերվում է անհատական հատկանիշներին, ապա շատ դիմորդներ աշխատանքի դիմելիս ուղղակիորեն ինքնագովասանքով են զբաղվում: Պարզապես պետք չէ մոռանալ, որ Ձեր անձնական կարծիքը Ձեր մասին կարող է առնվազն չհամընկնել այլոց կարծիքի հետ: Ձեր հատկանիշների և որակների մասին դուք կարող եք պատմել, ինչպես նաև վկայություն տալ կամ ապացուցել ընտրության և համալրման հետագա փուլերում:
«ՊրոՍերվիս-Լ» ընկերությունը սիրով բոլոր աշխատանք փնտրողներին մաղթում է ամենայն հաջողություն:
Հեղինակ՝ Լիլիթ Հակոբյան ©«Պրոսերվիս-Լ ՍՊԸ /Մարդկային ռեսուրսների կառավարման և զարգացման խորհրդատվալան ընկերություն/, @proservice-l, www.proservice-l.com:

Resume: What, Why and How?
The main forms of autobiography are CV (Latin term Curriculum Vitae) and its concise version Resume.
Resume/CV is an extremely important and powerful tool, since the employer not only receives information about the applicant but may also form certain opinion about the latter. Sometimes irrelevant format of the resume/CV negatively affects the status of the qualified applicant, depriving the latter of the opportunity to participate in further stages of selection. Employer may form a preconceived opinion or attitude about the applicant based on it.
Here are the most common pitfalls or mistakes:
Length
The most important rule is to keep it as concise as possible. The number of job-seekers is almost always great, and employers do not have much desire and time to study extensive resumes. Of course, there are no set restrictions on the number of pages, but it is recommended to keep the resume under 3 pages at the most.
Education
Indicate the graduation date, diploma you have received, and the title or degree (master, bachelor, specialist, etc.). If you have vocational or higher education, there is no need to specify the high school, unless it is a specialized school, such as “Physics and Mathematics Specialized School after A.Shahinyan “, etc. Another common mistake is to indicate both education and participation in various training courses in the same section of the resume.
Work Experience
You can often see long and detailed description of duties and responsibilities in resumes. Is it relevant to do so?
Generally, HR specialists recommend to focus not on detailing the responsibilities, but rather on defining the outcomes of certain activities they have performed, such as “developed legal documentations for more than 10 business partnerships” or “initiated and implemented a 10-month volunteer program as a result of which the area along the entire River X has been cleaned”.
However, if you find it difficult to determine the final outcome or results, and important action or component towards achieving it, it would be better to group responsibilities by their category. For example, if you have answered customers’ phone calls, provided customers with information and guidance, sold products and regularly informed your Supervisor about these activities in writing or verbally, you’d better state “performed customer service functions” specifying one or two main responsibilities in parentheses instead of indicating all these activities one by one.
It’s a common mistake to represent the responsibility as a function, for example, “ensure the normal course of the project implementation” or “ensure the normal work of the office”. It is very generalized and not clear what exactly the applicant means by ensuring the normal course and how the normal course of work has been ensured.
What to do if one has no previous work experience?
Often job-seekers, especially fresh graduates, do not have relevant work experience. This, of course, is a complicated issue. So I would recommend doing volunteer work while a student.
Volunteer work experience testifies to your diligence. You can benefit a lot from it, gain experience and, most importantly, you will significantly improve your status and have a comparative advantage over others.
Training Programs, Training
In this section it is important to indicate the following: dates, title, organization conducting the training, as well as the organization sponsoring the training, such as outstanding international organizations. Certificates as well as relevant qualification, if any received during the training, should be listed. For example, if you have participated in employee development trainings in your previous company, the name of the company or the project should be indicated. Often a short seminar within the organization is represented as a training, so it is also desirable to specify the type of the training, e.g. seminar, workshop, etc.
Try not to confuse qualities, skills, abilities and qualifications.
Applicants eagerly identify their personal qualities, such as diligence, dedication, etc., combining them with skills or sometimes even with qualifications.
A capacity that has officially been recognized by a special professional board or institution, may be specified as a qualification. For example, ability to provide “first aid” is considered a qualification if it has been obtained through relevant professional training, whereas “excellent communication and interpersonal” skills is not a qualification, but rather skills that the applicant thinks he masters, which, however, needs be proved yet. Knowledge of various programming languages may be considered qualification.
Photos, Hobbies/Interests and Other Personal Information
Many people prefer to attach their photos in order to create a better impression at the visual level, as well as point out their interests, such as “breeding aquarium fish” or “mountain climbing” (perhaps to make a more vivid impression on employers). There are no restrictions on indicating all these, but it is up to you to decide whether or not it is appropriate to do so.
Avoid exaggerated self-esteem.
Apparently applicants always want to point out their best qualities in the resume as it provides an exclusive opportunity to inform the employer about them. In addition to this, over the past few years, influenced by a Western trend, some job-seekers tend to present themselves as extremely self-confident candidates, specialists and create an image of an optimistic person (“a positive person”). In this regard, I would recommend to show some delicacy. No matter how professional you consider yourself to be, you should not openly mention about that. You may simply state that you have significant experience and skills in this or that area, and the qualifications you have received as well as the accomplishments you have already mentioned are enough to convey the message of your high professional qualifications.
As to personal qualities, many job-seekers just praise themselves when applying for a job. Just don’t forget that your personal opinion about yourself may vary from that of others. You can tell about your merits and qualities as well as provide evidence or proof at later stages of selection and recruitment.
Lilit Hakobyan, Founding Director of ProService LLC, www.proservice-l.com, @proservice-l
